کتاب «قورباغهات را قورت بده!» از برایان تریسی اثری است که با زبانی ساده و کاربردی، راهکارهایی برای غلبه بر اهمالکاری و افزایش بهرهوری در زندگی فردی و شغلی ارائه میدهد. نویسنده با استعارهی «قورباغه»، ما را به انجام سختترین و ناخوشایندترین وظایف در آغاز روز فرا میخواند؛ کاری که بهظاهر ساده، اما در عمل بسیار دشوار است. تریسی تلاش دارد انسان معاصر را از دام سستی، تعویق و روزمرّگی برهاند و او را به سوی نظم، انضباط و عملگرایی سوق دهد.
از منظر مکتب اسلام و اندیشهی امام خمینی (ره)، این پیامِ بنیادین کتاب قابل تحسین است. اسلام دینی است که بر کار، تلاش، نظم و جهاد مستمر در مسیر حق تأکید دارد. قرآن کریم میفرماید: «وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعى» (نجم/۳۹)؛ یعنی بهرهی انسان جز از تلاش او نیست. امام خمینی نیز بارها فرمودند که «ملتی که اهل کار و نظم نباشد، به استقلال نمیرسد». از این منظر، دعوت تریسی به اقدام فوری و ترک تنبلی، همسو با آموزههای اسلامی است.
اما آنچه در نگاه اسلامی باید بدان افزود، جهت الهیِ عمل است. تریسی تلاش انسان را در چارچوب موفقیت دنیوی میبیند؛ حال آنکه در منطق اسلام، کار و تلاش باید با نیت قرب الیالله و خدمت به خلق خدا معنا یابد. اگر هدف صرفاً افزایش بازدهی مادی باشد، انسان در دام فردگرایی و دنیاپرستی گرفتار میشود. مکتب امام خمینی، کار را عبادت میداند؛ اما نه هر کاری، بلکه کاری که در مسیر تعالی انسان و جامعه اسلامی باشد.
بنابراین، اگرچه کتاب «قورباغهات را قورت بده!» میتواند به عنوان ابزار خودسازی و نظم فردی سودمند باشد، اما در چارچوب مکتب اسلام و انقلاب اسلامی، باید با روح جهاد، نیت الهی، و خدمت به امت تکمیل گردد تا از یک دستورالعمل صرفاً روانشناختی، به نقشهای برای رشد انسان مؤمن و مسئول در برابر خدا و جامعه بدل شود.
رضا واوسری
